Göz Kapağında Kan Toplanması (Periorbital Hematom) Nedir?
Göz kapağında kan toplanması, genellikle travma sonucu göz çevresindeki küçük damarların çatlamasıyla oluşan bir durumdur. Halk arasında "göz morarması" olarak da bilinir ve tıbbi olarak periorbital hematom adını alır. Kan, göz kapağı derisi altında birikerek şişlik, morluk ve ağrıya neden olabilir. Bu durum genellikle ciddi olmasa da, altta yatan bir kırık veya göz içi hasar gibi daha önemli sorunların belirtisi olabileceğinden dikkatli olunmalıdır.
Göz Kapağında Kan Toplanmasının Nedenleri
- Travma ve Yaralanmalar: Göze alınan darbe, düşme, kaza veya spor yaralanmaları en yaygın nedenlerdir. Örneğin, boks, dövüş sporları veya top çarpması gibi durumlarda sık görülür.
- Cerrahi Müdahaleler: Göz veya burun ameliyatları sonrasında kanama ve kan birikmesi oluşabilir. Blefaroplasti (göz kapağı estetiği) veya rinoplasti (burun ameliyatı) gibi işlemler buna örnektir.
- Kanama Bozuklukları: Hemofili gibi kan pıhtılaşma sorunları olan kişilerde, küçük travmalar bile göz kapağında kan birikmesine yol açabilir.
- Yüksek Tansiyon: Kontrolsüz hipertansiyon, damarların zayıflamasına ve çatlamasına neden olarak kanamaya sebep olabilir.
- İlaçlar: Aspirin, warfarin gibi kan sulandırıcı ilaçlar kullanan kişilerde kanama riski artar ve göz kapağında kan toplanması daha kolay oluşabilir.
- Enfeksiyonlar veya Alerjik Reaksiyonlar: Nadiren, şiddetli alerji veya enfeksiyonlar damar bütünlüğünü bozarak kanamaya neden olabilir.
- Spontan Oluşum: Çok nadir durumlarda, belirgin bir neden olmaksızın göz kapağında kan birikmesi görülebilir; bu durumda altta yatan ciddi bir sağlık sorunu araştırılmalıdır.
Göz Kapağında Kan Toplanmasının Belirtileri
- Göz kapağında şişlik, morarma veya kızarıklık.
- Ağrı ve hassasiyet, özellikle dokunulduğunda.
- Görmede bulanıklık veya çift görme (eğer kanama göz içine yayılmışsa).
- Göz hareketlerinde kısıtlılık veya rahatsızlık.
- Baş ağrısı veya baş dönmesi (travmanın şiddetine bağlı olarak).
Göz Kapağında Kan Toplanmasının Tedavisi
Tedavi, kanamanın nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Çoğu hafif vakada evde uygulanacak yöntemler yeterli olurken, ciddi durumlarda tıbbi müdahale gerekebilir.
Evde Uygulanabilecek Tedavi Yöntemleri
- Soğuk Kompres: İlk 24-48 saat içinde, kanamanın olduğu bölgeye soğuk uygulama yapın. Buz torbası veya soğuk bezle 15-20 dakika boyunca kompres uygulayarak şişliği ve ağrıyı azaltabilirsiniz. Buzu doğrudan cilde temas ettirmekten kaçının; bir bezle sararak uygulayın.
- Dinlenme: Gözü zorlayacak aktivitelerden kaçının ve mümkünse başınızı yüksekte tutarak uyuyun; bu, kan birikmesini ve şişliği azaltmaya yardımcı olur.
- Ağrı Kesiciler: Ağrı için parasetamol gibi hafif ağrı kesiciler kullanabilirsiniz. Ancak kan sulandırıcı etkisi olan aspirin veya ibuprofen gibi ilaçlardan kaçının, çünkü bunlar kanamayı artırabilir.
- Hafif Masaj: İlk birkaç günden sonra, kanın dağılmasına yardımcı olmak için hafifçe masaj yapabilirsiniz, ancak bunu yalnızca ağrı azaldığında ve doktorunuz önerdiyse uygulayın.
Tıbbi Tedavi Yöntemleri
- Doktor Muayenesi: Travma şiddetliyse veya belirtiler kötüleşiyorsa (örn. görme kaybı, şiddetli ağrı), derhal bir doktora başvurun. Doktor, göz muayenesi yaparak kırık, göz içi kanama veya diğer komplikasyonları kontrol eder.
- İlaç Tedavisi: Enfeksiyon riski varsa, doktor antibiyotik reçete edebilir. Ağrı ve şişlik için anti-inflamatuar ilaçlar önerilebilir.
- Cerrahi Müdahale: Nadiren, büyük hematomlar veya göz kapağında basınç artışı gibi durumlarda, kanın boşaltılması için küçük bir cerrahi işlem gerekebilir. Bu, genellikle lokal anestezi altında yapılır.
- Altta Yatan Nedenin Tedavisi: Kanama bozukluğu veya yüksek tansiyon gibi bir sorun varsa, bu durumlar uygun şekilde tedavi edilmelidir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Aşağıdaki durumlarda derhal tıbbi yardım alın:
- Görme kaybı, bulanıklık veya çift görme varsa.
- Şiddetli ağrı veya baş dönmesi hissediliyorsa.
- Göz hareketlerinde kısıtlılık veya göz küresinde anormallik varsa.
- Kanama 1-2 hafta içinde geçmiyorsa veya kötüleşiyorsa.
- Travma ciddi bir kaza sonucu oluştuysa (örn. kafada kırık şüphesi).
Önleme Yöntemleri
Göz kapağında kan toplanmasını önlemek için:
- Spor yaparken koruyucu gözlük veya maske kullanın.
- Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız, düzenli kontrollerinizi yaptırın.
- Yüksek tansiyon gibi kronik hastalıklarınızı kontrol altında tutun.
- Günlük aktivitelerde dikkatli olarak travmalardan kaçının.
Sonuç olarak, göz kapağında kan toplanması genellikle kendiliğinden iyileşen bir durum olsa da, ciddi belirtiler varsa zaman kaybetmeden bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Erken müdahale, komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olur. |
